Raport ONZ wskazuje, że wydatki związane z zarządzaniem odpadami mogą zmniejszyć się z 640 miliardów do 270 miliardów dolarów do 2050 roku, jednocześnie przynosząc zysk w wysokości 108 miliardów dolarów dla światowej gospodarki.

Zarządzanie odpadami

Odpady są złożonym i globalnym problemem, który wpływa na wszystkie aspekty społeczeństwa, od środowiska po zdrowie publiczne i gospodarkę. Składają się z odpadów, które nie mają już natychmiastowego zastosowania dla ich wytwórców. Wzrost populacji i konsumpcji przyczynił się do znacznego wzrostu ilości odpadów na całym świecie.

Istnieją różne rodzaje odpadów, w tym odpady organiczne, tworzywa sztuczne, papier, szkło, metale, odpady elektroniczne i inne. Sposób, w jaki zarządzamy tymi odpadami, może mieć głęboki wpływ na środowisko i zdrowie ludzi. Na przykład niewłaściwa utylizacja odpadów może prowadzić do zanieczyszczenia gleby, wody i powietrza, stwarzając zagrożenia dla dzikiej przyrody i ludzi.

Dodatkowo, odpady mogą przyczyniać się do emisji gazów cieplarnianych, co z kolei może pogłębiać zmiany klimatyczne. Odpowiednie zarządzanie odpadami jest kluczowe dla łagodzenia tych negatywnych skutków. Obejmuje to praktyki takie jak recykling, kompostowanie, kontrolowane spalanie i redukcja odpadów poprzez ponowne wykorzystanie oraz ograniczenie nadmiernej konsumpcji.

Świadomość problemów związanych z odpadami wzrosła w ostatnich dziesięcioleciach, co doprowadziło do inicjatyw i polityk mających na celu bardziej skuteczne rozwiązanie tego problemu. Niemniej jednak, nadal jest wiele do zrobienia, aby w sposób kompleksowy i zrównoważony stawić czoła wyzwaniom związanym z odpadami. Wymaga to nie tylko indywidualnych działań, ale także globalnej współpracy i skutecznych polityk promujących odpowiedzialne praktyki konsumpcji i utylizacji.

Gospodarka o obiegu zamkniętym

Gospodarka o obiegu zamkniętym to systemowe podejście do rozwiązywania globalnych wyzwań, takich jak zmiany klimatyczne, utrata bioróżnorodności, zarządzanie odpadami, wykorzystanie zasobów nieodnawialnych oraz zanieczyszczenie. Proponuje ona całościową transformację naszego systemu produkcji i konsumpcji, starannie rozważając, jak zarządzamy zasobami, wytwarzamy, używamy i przetwarzamy produkty.

Tylko poprzez przemyślenie tych aspektów możemy stworzyć prosperującą gospodarkę o obiegu zamkniętym, która ma na celu dobro wszystkich w granicach naszej planety. To podejście promuje odporność systemu, dostarczając narzędzi potrzebnych do radzenia sobie z wyzwaniami związanymi ze zmianami klimatycznymi i utratą bioróżnorodności, jednocześnie zaspokajając podstawowe potrzeby społeczne.

W gospodarce o obiegu zamkniętym cykle materiałów naśladują wzorce obserwowane w ekosystemach, gdzie nie ma odpadów, ponieważ każdy odpad jest ponownie wykorzystywany do tworzenia nowego produktu. Substancje szkodliwe są eliminowane, a strumienie odpadów są segregowane na cykle biologiczne i techniczne.

W tym systemie kluczowe jest nie tylko zapewnienie odpowiedniego recyklingu materiałów, ale także utrzymanie wysokiej jakości produktów, komponentów i surowców. Na przykład przemysł mineralny zmienia swoje podejście do utylizacji stali i gumy z pojazdów wykorzystywanych w operacjach wydobywczych.

Podobnie jak w przypadku surowców i produktów, w gospodarce o obiegu zamkniętym dąży się do maksymalnego wydłużenia użyteczności energii, napędzanej głównie przez odnawialne źródła energii. Przykładem tego podejścia jest inicjatywa producentów pojazdów elektrycznych, którzy ponownie wykorzystują zużyte baterie, dając im drugie życie jako systemy magazynowania energii.

Podsumowując, gospodarka o obiegu zamkniętym nie tylko przynosi korzyści biznesowi, ale także ludziom i środowisku, oferując zrównoważone i kompleksowe rozwiązanie globalnych problemów, z którymi się borykamy.

Bez wprowadzenia środków ochronnych szacuje się, że globalny koszt radzenia sobie z odpadami komunalnymi może osiągnąć 640,3 miliarda dolarów do 2050 roku, jak wynika z raportu „Global Waste Management Outlook” (Globalna Perspektywa Zarządzania Odpadami) sporządzonego przez ONZ we współpracy z International Solid Waste, organizacją z siedzibą w Holandii, koncentrującą się na badaniach i analizach związanych z odpadami.

Po analizie różnych scenariuszy badacze doszli do wniosku, że dzięki wprowadzeniu środków kontroli w zakresie generowania odpadów, koszty z tym związane mogłyby znacznie się zmniejszyć, z 640,3 miliarda do 270,2 miliarda dolarów do 2050 roku. Dodatkowo przyjęcie modelu gospodarki o obiegu zamkniętym, który ma na celu przedłużenie okresu użytkowania produktów, mogłoby przynieść światowej gospodarce zysk w wysokości 108,1 miliarda dolarów.

Raport podkreśla, że bez wprowadzenia skutecznych środków produkcja odpadów na świecie może osiągnąć 3,78 miliarda ton w 2050 roku, co stanowi wzrost o 56% w porównaniu z danymi z 2020 roku, kiedy to wygenerowano 2,12 miliarda ton odpadów.

Oprócz skutków ekonomicznych, raport ONZ podkreśla, że nadmierna produkcja odpadów, ich transport i przetwarzanie w znacznym stopniu przyczyniają się do zmian klimatycznych z powodu wysokiej emisji gazów cieplarnianych. Niewłaściwa utylizacja odpadów prowadzi również do utraty bioróżnorodności, a zanieczyszczenie gleby szkodzi faunie i florze, co z kolei negatywnie wpływa na lokalne społeczności.

Biorąc pod uwagę obecne tempo produkcji odpadów, przewidywane skutki środowiskowe i klimatyczne do 2050 roku mogą poważnie zagrozić jakości życia i zdrowiu ludności, przy jednoczesnym wzroście emisji gazów cieplarnianych o 91%. Jednakże poprzez wprowadzenie podejścia kontrolowanego w zakresie generowania odpadów, przewiduje się redukcję emisji nawet o 69%, co może sięgnąć negatywnego wskaźnika 159% dzięki wdrożeniu gospodarki o obiegu zamkniętym.

Sytuacja w Ameryce Południowej

W Ameryce Południowej w 2020 roku jedynie około 5% wytworzonych odpadów skierowano do recyklingu, podczas gdy ponad 60% trafiło na wysypiska. Reszta została zaklasyfikowana jako odpady niekontrolowane, obejmujące ich spalanie. Dla porównania, w Europie ponad 40% odpadów poddaje się recyklingowi. Raport podkreśla, że chociaż recykling jest ważną praktyką, zapobieganie marnotrawstwu już na etapie produkcji jest bardziej efektywnym podejściem do zarządzania odpadami.

Elektrownie Waste-To-Energy, które przekształcają odpady w energię elektryczną poprzez spalanie, są już powszechnie stosowane w krajach europejskich i azjatyckich o wysokim poziomie industrializacji, stanowiąc około 42% odpadów generowanych w Europie Północnej. Jednak ta metoda nie została jeszcze wprowadzona w Ameryce Południowej.

Bariery dla rozwiązania

Raport identyfikuje brak uznania pilności problemu generowania odpadów jako jedną z głównych barier w działaniu ze strony światowych przywódców. Zwraca również uwagę na potrzebę posiadania większej ilości danych, finansowania i wiedzy, aby wspierać agendę gospodarki o obiegu zamkniętym oraz zrozumienie związku między odpadami a zmianami klimatycznymi. Wnioskuje, że dążenie do gospodarki o obiegu zamkniętym i podejścia zero waste jest kluczowe dla zrównoważonej, bezpiecznej i dostępnej przyszłości.