Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW) opublikował niepokojącą aktualizację dotyczącą globalnej gospodarki, podkreślając istotne wyzwania, które wciąż się utrzymują, nawet po zakończeniu pandemii Covid-19 oraz kryzysu wywołanego inwazją Rosji na Ukrainę.
Zgodnie z raportem „World Economic Outlook”, kraje stopniowo wychodzą z kryzysu, jednakże wiele trudności wciąż się utrzymuje – zauważa Pierre-Olivier Gourinchas, główny ekonomista MFW.
„World Economic Outlook” (WEO) jest jednym z najważniejszych publikacji Międzynarodowego Funduszu Walutowego (MFW). Zawiera szczegółowe analizy i prognozy dotyczące światowej gospodarki, w tym perspektywy wzrostu gospodarczego, inflacji, bilansu płatniczego, kursów wymiany walut oraz innych istotnych zmiennych ekonomicznych.
Raport WEO publikowany jest dwa razy w roku, w związku z półrocznymi spotkaniami MFW i Banku Światowego. Publikacja opiera się na dogłębnej analizie globalnych danych gospodarczych, w tym informacji zebranych od krajów członkowskich, organizacji międzynarodowych oraz innych wiarygodnych źródeł.
Oprócz prognoz gospodarczych, WEO oferuje także szczegółowe analizy specyficznych tematów ekonomicznych, które mają znaczenie dla światowej gospodarki. Mogą to być kwestie takie jak polityka fiskalna, polityka monetarna, rozwój gospodarczy, nierówności dochodowe, handel międzynarodowy i inne.
WEO jest szeroko wykorzystywany przez rządy, instytucje finansowe, przedsiębiorstwa i środowiska akademickie jako wiarygodne źródło informacji i analiz dotyczących globalnej gospodarki. Jego prognozy i analizy wpływają na politykę gospodarczą oraz strategie inwestycyjne na całym świecie.
Warto zauważyć, że mimo iż WEO jest wysoko cenionym i powszechnie stosowanym narzędziem, prognozy gospodarcze są obarczone niepewnością i ryzykiem, a rzeczywiste warunki ekonomiczne mogą odbiegać od przewidywań zawartych w raporcie. Niemniej jednak, WEO pozostaje cennym narzędziem do zrozumienia trendów i wyzwań globalnej gospodarki.
Zgodnie z MFW, kraje powinny skoncentrować się na czterech kluczowych aspektach:
- Spadek Wzrostu Gospodarczego
Spadek wzrostu gospodarczego, znany również jako spowolnienie gospodarcze lub recesja, to sytuacja, w której gospodarka danego kraju doświadcza obniżenia tempa wzrostu Produktu Krajowego Brutto (PKB), który jest najczęściej stosowaną miarą wydajności ekonomicznej kraju.
Istnieje wiele przyczyn, które mogą prowadzić do spadku wzrostu gospodarczego, takich jak globalne spowolnienie, restrykcyjna polityka monetarna, restrykcyjna polityka fiskalna, zewnętrzne wstrząsy, nadmierne zadłużenie, niska wydajność i inne.
Spowolnienie gospodarcze może mieć różne negatywne konsekwencje, takie jak wzrost bezrobocia, zmniejszenie dochodów gospodarstw domowych, spadek zysków firm, wzrost ubóstwa i nierówności społecznych. Z tego powodu rządy często wprowadzają polityki mające na celu stymulowanie wzrostu gospodarczego, takie jak obniżenie stóp procentowych, zwiększenie wydatków publicznych, ulgi podatkowe oraz reformy strukturalne mające na celu poprawę wydajności i konkurencyjności gospodarki.
Globalna gospodarka stoi w obliczu perspektywy niższego wzrostu w latach 2023 i 2024 w porównaniu do 2022 roku, z prognozowaną obniżką z 3,5% do 3% w obu tych latach. To spowolnienie przypisuje się zaostrzeniu polityki monetarnej w celu zwalczania inflacji, głównie w gospodarkach rozwiniętych. Natomiast kraje wschodzące, zwłaszcza w Azji, mają przyspieszyć swój wzrost, podczas gdy Ameryka Łacińska i Karaiby doświadczą bardziej wyraźnego spadku.
- Wyzwanie Inflacji
Inflacja to podstawowe pojęcie w ekonomii, które odnosi się do ogólnego i ciągłego wzrostu cen dóbr i usług w gospodarce w dłuższym okresie. Jest ona zazwyczaj mierzona za pomocą indeksów cen, takich jak Indeks Cen Konsumpcyjnych (CPI) lub Indeks Cen Hurtowych (WPI), które śledzą zmiany cen reprezentatywnego koszyka dóbr i usług.
Utrzymanie inflacji pod kontrolą jest jednym z głównych celów polityki gospodarczej większości rządów. Nadmierna inflacja może mieć negatywne skutki dla gospodarki, w tym zmniejszenie siły nabywczej konsumentów, niepewność w biznesie i inwestycjach oraz zniekształcenia w alokacji zasobów.
Z kolei bardzo niska inflacja lub deflacja (spadek ogólnego poziomu cen) również mogą być problematyczne, ponieważ mogą skłonić konsumentów do odkładania zakupów w oczekiwaniu na jeszcze niższe ceny w przyszłości, co może spowolnić aktywność gospodarczą.
Dlatego banki centralne i władze monetarne zazwyczaj dążą do równowagi, starając się utrzymać stabilną i umiarkowaną inflację w dłuższym okresie. W wielu krajach cel inflacyjny wynosi około 2-3% rocznie.
Obniżenie inflacji to kolejne globalne wyzwanie podkreślone przez MFW. Mimo że wskaźniki inflacji konsumpcyjnej spadły w porównaniu z rokiem ubiegłym, inflacja bazowa (wyłączająca produkty niestabilne, takie jak żywność i energia) pozostaje wysoka w gospodarkach zaawansowanych, co wskazuje na kontynuację presji inflacyjnej.
- Zapewnienie Stabilności Finansowej
Stabilność finansowa to warunek, w którym system finansowy gospodarki jest w stanie funkcjonować w sposób efektywny i odporny, bez istotnych zakłóceń, które mogłyby wywołać kryzysy gospodarcze lub finansowe. Jest ona niezbędna do promowania zrównoważonego wzrostu gospodarczego oraz ochrony integralności systemu finansowego.
Stabilność finansowa obejmuje różne wymiary: stabilność systemu bankowego, stabilność rynku finansowego, stabilność makroekonomiczną, stabilność systemu płatniczego oraz efektywną regulację i nadzór.
Utrzymanie stabilności finansowej to ciągłe wyzwanie, które wymaga współpracy między rządami, bankami centralnymi, regulatorami finansowymi, instytucjami międzynarodowymi oraz sektorem prywatnym. Niepowodzenie w zapewnieniu stabilności finansowej może prowadzić do katastrofalnych kryzysów gospodarczych, jak miało to miejsce w 2008 roku, co podkreśliło krytyczne znaczenie tego celu dla zdrowia i odporności współczesnych gospodarek.
MFW ostrzega przed koniecznością zapewnienia stabilności finansowej, zwłaszcza po zawirowaniach w niektórych instytucjach bankowych w USA i Szwajcarii. Banki centralne muszą nadal koncentrować się na stabilności cen i wzmacniać nadzór finansowy oraz kontrolę ryzyka, podczas gdy rządy powinny budować bufor fiskalny, aby wspierać najbardziej narażonych.
- Odbudowa Siły Nabywczej
Siła nabywcza to zdolność konsumenta do nabywania dóbr i usług za określoną ilość pieniędzy. Innymi słowy, to ilość dóbr i usług, które można kupić za pewną sumę pieniężną.
Siła nabywcza jest bezpośrednio związana z poziomem cen dóbr i usług w gospodarce. Jeśli ceny są niskie, siła nabywcza jest większa, ponieważ za tę samą ilość pieniędzy można nabyć więcej produktów. Z kolei, gdy ceny są wysokie, siła nabywcza jest mniejsza, ponieważ zatę samą ilość pieniędzy można kupić mniej dóbr i usług.
Siła nabywcza gospodarstw domowych spadała w ciągu ostatnich kilku lat z powodu wzrostu cen, co skłoniło MFW do rekomendacji wdrożenia bardziej selektywnych działań pomocowych, mających na celu ochronę najbardziej podatnych na zmiany grup społeczeństwa, jednocześnie zmniejszając presję na finanse publiczne.